শৈক্ষিক গৱেষণা
শৈক্ষিক প্ৰক্ৰিয়া, গঠন, সংগঠন আৰু চিন্তা সম্পৰ্কিত অৰ্থপূৰ্ণ প্ৰশ্নৰ উত্তৰ দিবৰ বাবে শৈক্ষিক গৱেষণা এটি পদ্ধতিগত, উদ্দেশ্যপ্ৰণোদিত আৰু চিন্তাশীল প্ৰচেষ্টা। এইদৰে শৈক্ষিক গৱেষণা শৈক্ষিক সমস্যা বা শৈক্ষিক চিন্তাভাৱনাৰ বাবে বৈজ্ঞানিক প্ৰণালীৰ এক প্ৰয়োগ।
শৈক্ষিক গৱেষণাৰ শ্ৰেণীবিভাজন ইয়াৰ উদ্দেশ্যৰ ভিত্তিত কৰা হয়-
বুনিয়াদী বা মৌলিক গৱেষণাঃ এটা নতুন তত্ব, ঘটনা আৰু সত্যৰ আকাৰত প্ৰজন্মক নতুন জ্ঞানৰ দিশত পৰিচালিত কৰা ব্যৱকলনাত্মক- প্ৰস্তাৱনামূলক বিশ্লেষণৰ এটা আনুষ্ঠানিক আৰু পদ্ধতিগত প্ৰক্ৰিয়া।
প্ৰায়োগিক গৱেষণাঃ প্ৰায়োগিক গৱেষণাই সমস্যা সমাধানৰ বাবে মৌলিক গৱেষণাৰ মাধ্যমত উন্নত তত্ব গ্ৰহণ কৰে। প্ৰায়োগিক গৱেষণাৰ নমুনা কৌশল ব্যৱহাৰসহ বেছিভাগ বৈশিষ্ট্যৰ মৌলিক গৱেষণাৰ লগত মিল আছে। কিন্তু ইয়াৰ ফলাফলসমূহ স্থানীয় প্ৰযোজ্যতা অনুসৰি মূল্যায়ন কৰা হয়।
কাৰ্যভিত্তিক গৱেষণাঃ গৱেষকসকলৰ দ্বাৰা তেওঁলোকৰ অনুশীলন উন্নত কৰিবৰ কাৰণে কৰাকেই গৱেষণাক কাৰ্যভিত্তিক গৱেষণা বুলি কোৱা হয়। এই গৱেষণা তত্বৰ বিকাশ বা প্ৰয়োগৰ সাধাৰণীকৰণৰ পৰিৱৰ্তে তাৎক্ষণিক প্ৰয়োগৰ ওপৰত দৃষ্টি নিবদ্ধ কৰা হয়। শ্ৰেণীকোঠাৰ সমস্যাৰ লগত মোকাবিলা আৰু শ্ৰেণীকোঠাৰ অনুশীলনৰ উন্নতিৰ বাবে শিক্ষক, পৰ্যবেক্ষক আৰু বিদ্যালয় প্ৰশাসনৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হয়।
ব্যাখ্যামূলক গৱেষণাঃ ব্যাখ্যামূলক গৱেষণা নিৰ্দ্ধাৰন আৰু মূল্যায়নৰ বাহিৰে নিম্নলিখিত সকলৰ লগত সংশ্লিষ্ট উপকল্পনা গঠন আৰু পৰীক্ষা, পৰিৱৰ্তনৰ লগত সম্বন্ধৰ বিশ্লেষণ আৰু সাধাৰণীকৰণৰ উন্নয়ন। এইসমূহে নিৰ্দ্ধাৰন আৰু মূল্যায়নৰ পৰা ব্যাখ্যামূলক গৱেষণাক পৃথক কৰিছে। তথাপিও নিৰ্দ্ধাৰন আৰু মূল্যায়নৰ অধ্যয়নত ব্যাখ্যামূলক গৱেষণাৰ অন্য কিছুমান বৈশিষ্ট্যও আছে, কেৱল ব্যাখ্যামূলক গৱেষণাত ইয়াৰ লক্ষ্যৰ সাধাৰণীকৰণ হয়।
নিৰ্দ্ধাৰণঃ নিৰ্দ্ধাৰণ হৈছে এনে এক গতিবিধি যি এক নিৰ্দিষ্ট সময়ত বিদ্যমান অৱস্থাৰ বৰ্ণনা কৰা তথ্যৰ সন্ধান কৰে। ডি.পি.ই.পি./ সৰ্ব শিক্ষা অভিযানৰ দ্বাৰা পৰিচালিত বেচ্ লাইন কৃতিত্ব জৰীপ হৈছে বিদ্যমান পৰিস্থিতি জনাৰ এটি মূল্যায়ন। শিক্ষাত মূল্যায়ন শৈক্ষিক লক্ষ্যসমূহৰ দিশত শিক্ষাৰ্থীৰ অগ্ৰগতিৰ সংকল্পৰ লগত সংশ্লিষ্ট হব পাৰে।
মূল্যায়নঃ এটি নিৰ্দ্ধাৰিত কাৰ্যকলাপ বা কাৰ্য্যসূচীৰ সময়ত কি ঘটিছে তাক নিৰ্দ্ধাৰণ কৰাত ব্যৱহৃত এক প্ৰক্ৰিয়া। মূল্যায়নৰ লক্ষ্য হৈছে কোনো এটা প্ৰদত্ত কাৰ্য্যসূচী সফলভাৱে কাম কৰিছে নে নাই আৰু ইয়াৰ লক্ষ্য পূৰণৰ কৰিব পৰা অনুযায়ী পৰিচালিত কৰা হয়।
গৱেষণা আৰু মূল্যায়ন বিভাগৰ উদ্যোগত ২০১৮-২০১৯ চনত সম্পাদন কৰা কাৰ্যাৱলী
স্কুলীয়া শিক্ষা আৰু শিক্ষণ প্ৰশিক্ষণ সম্পৰ্কীয় বিষয়বস্তুৰ ওপৰত গৱেষণা কৰাটো ৰাজ্যিক শিক্ষা-গৱেষণা আৰু প্ৰশিক্ষণ পৰিষদৰ অন্যতম উদ্দেশ্য। ৰাজ্যখনত বিদ্যালয় আৰু শিক্ষক প্ৰশিক্ষণৰ গুণৰ উত্তৰণৰ বাবে বিভিন্ন দিশৰ ওপৰত কৰা গৱেষণামূলক কাৰ্য্যৰ আধাৰত ৰাজ্যিক শিক্ষা-গৱেষণা আৰু প্ৰশিক্ষণ পৰিষদে ৰাজ্য চৰকাৰক সময়ে সময়ে শৈক্ষিক বিকাশৰ বাবে নীতি নিৰ্দ্ধাৰণকৰিব পৰাকৈ পৰামৰ্শ আগবঢ়াই আহিছে। ২০১৮-১৯ চনত সম্পাদন কৰা কেতবোৰ উল্লেখযোগ্য কাৰ্যাৱলী তলত উল্লেখ কৰা হ'ল।
মিছন উত্তৰণ
মিছন উত্তৰণ হৈছে বিদ্যালয়সমূহৰ সামগ্ৰীক উত্তৰণৰ এক উদ্ভাৱনমূলক প্ৰচেষ্টা ৷ ৰাজ্যিক শিক্ষা -গৱেষণা আৰু প্ৰশিক্ষণ পৰিষদ, অসমে (SCERT) ৰাজ্যখনৰ শিক্ষক প্ৰশিক্ষণ প্ৰতিষ্ঠান যেনে- জিলা শিক্ষা আৰু প্ৰশিক্ষণ প্ৰতিষ্ঠান (DIET), বুনিয়াদী প্ৰশিক্ষণ কেন্দ্ৰ (BTC), নৰ্মাল স্কুল আৰু শিক্ষক প্ৰশিক্ষণ মহাবিদ্যালয় আদিৰ সহযোগত প্ৰতিখন জিলাতে এই উদ্ভাৱনমূলক প্ৰচেষ্টাৰে বিদ্যালয়ৰ উত্তৰণৰ বাবে কাম কৰি আাছে ৷
'মিছন উত্তৰণ'ৰ সুদূৰ প্ৰসাৰী উদ্দেশ্যসমূহ হৈছে প্ৰতিখন জিলাত শৈক্ষিকভাবে ভাল ফলাফল দেখূওৱাত ব্যৰ্থ হোৱা কিছুসংখ্যক বিদ্যালয় চিনাক্তকৰণ কৰি শিক্ষক প্ৰশিক্ষণ প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ কাৰ্যাৱলীৰ আওঁতালৈ অনা আৰু সেইবোৰ বিদ্যালয়ত অহৰহ শৈক্ষিক সমৰ্থন আগবঢ়াই শৈক্ষিক বাতাবৰন উন্নত কৰা; শৈক্ষিক মানৰ উত্তৰণ ঘটোৱা ৷ মিছন উত্তৰণৰ কাৰ্য্যব্যৱস্থাত শিক্ষক প্ৰশিক্ষক আৰু শিক্ষক প্ৰশিক্ষাৰ্থীসকলক ঘাইকৈ নিয়োজিত কৰা হৈছে ৷ ইয়াৰ ফলত শিক্ষক প্ৰশিক্ষণ প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ কাৰ্য্যব্যৱস্থাতো এক ইতিবাচক প্ৰভাৱ পৰিছে ৷ শিক্ষক প্ৰশিক্ষণৰ দুই বছৰীয়া প্ৰাথমিক শিক্ষাৰ ডিপ্লোমা পাঠ্যক্ৰমত প্ৰশিক্ষাৰ্থীসকলৰ ইন্টাৰ্নশ্বিপৰ ব্যৱস্থা আছে ৷ শিক্ষক প্ৰশিক্ষক আৰু শিক্ষক প্ৰশিক্ষাৰ্থীসকলে মিছন উত্তৰণে সামৰি লোৱা বিদ্যালয়লৈ গৈ শ্ৰেণীকোঠাত শিকন শিক্ষণ প্ৰক্ৰিয়াত অংশ লোৱাৰ সুবিধা পাইছে ৷
শিক্ষক প্ৰশিক্ষণ মহাবিদ্যালয়সমূহে মাধ্যমিক স্কুল আৰু শিক্ষক প্ৰশিক্ষণ প্ৰতিষ্ঠানসমূহে মিছন
উত্তৰণ বাবে প্ৰাথমিক আৰু উচ্চ প্ৰাথমিক বিদ্যালয় বাচনি কৰি ল'ব লাগে ৷ ৰাজ্যখনত সৰ্বশিক্ষা
অভিযান, অসমৰ উদ্যোগত অনুষ্ঠিত হোৱা গুনোৎসৱ আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় শৈক্ষিক গৱেষনা আৰু প্ৰশিক্ষণ
পৰিষদ (NCERT), নতুন দিল্লীৰ পৰিচালনাত ৰাজ্যিক শিক্ষা-গৱেষণা আৰু প্ৰশিক্ষণ পৰিষদ,
অসমে অনুষ্ঠিত কৰা নেচনেল এচিভমেণ্ট চাৰ্ভে (NAS) ত আশানুৰূপ ফলাফল দেখুৱাব নোৱাৰা
বিদ্যালয়হে মিছন উত্তৰণৰ বাবে বাচনি কৰা হয় ৷ বিদ্যালয়ৰ শৈক্ষিক বাতাবৰণ, শিশুসকলৰ শিকন
ফলাফল আৰু শিক্ষক প্ৰশিক্ষাৰ্থীৰ উত্তৰণেই এই প্ৰচেষ্টাৰ উদ্দেশ্য আৰু লক্ষ্য ৷
